Μπορεί η Amazon να είχε «τρελά» κέρδη εν μέσω πανδημίας και ο Τζεφ Μπέζος να είναι ο πλουσιότερος άνθρωπος στο κόσμο, η εταιρεία όμως έχει σκαρφαλώσει εκεί χρησιμοποιώντας πολλές φορές αθέμιτα μέσα.
Χαρακτηριστικό είναι το γεγονός ότι η Amazon δεν πλήρωσε ούτε… δεκάρα φόρου στην Ευρώπη για το 2020, παρά το γεγονός ότι τα έσοδά της έφτασαν τα 44 δισ. ευρώ.
Πώς το κατάφερε αυτό;
Η θυγατρική της Amazon EU Sarl στο Λουξεμβούργο – που διαχειρίζεται τις πωλήσεις και τις εισπράξεις του κολοσσού στη Βρετανία και την Ευρώπη – δεν χρειάστηκε να πληρώσει εταιρικό φόρο στο Μεγάλο Δουκάτο καθώς στα βιβλία της εμφάνισε… ετήσιες ζημιές 1,2 δισ. ευρώ.
Αντίθετα, έλαβε φορολογικές πιστώσεις ύψους 56 εκατ. ευρώ τις οποίες μπορεί να χρησιμοποιήσει στο μέλλον για να αντισταθμίσει ενδεχόμενες μελλοντικές φορολογικές οφειλές σε περίπτωση κερδών. Η εταιρεία έχει μεταφερόμενες αποθηκευμένες ζημίες συνολικού ύψους 2,7 δισ. ευρώ, οι οποίες μπορούν να χρησιμοποιηθούν έναντι οποιουδήποτε φόρου πληρωτέου για μελλοντικά κέρδη.
Αυτό σημαίνει ότι η Amazon, που δεν πλήρωσε σεντ για τα περσινά της έσοδα-ρεκόρ στην Ευρώπη, θα είναι σε θέση να μην πληρώνει βάσει των κερδών και σε άλλες μελλοντικές της χρήσεις. Πρόκειται για ορισμό της φοροαποφυγής.
H θυγατρική στο Λουξεμβούργο έχει 5.262 υπαλλήλους, που σημαίνει ότι το εισόδημα ανά υπάλληλο φτάνει τα 8,4 εκατομμύρια ευρώ.
Ελλιπή οικονομικά στοιχεία
Τα οικονομικά στοιχεία για την Amazon EU Sarl αναφέρουν ότι οι πωλήσεις της αυξήθηκαν από 12 δισ. ευρώ το 2019 σε 32 δισ. ευρώ το 2020. Τα στοιχεία για τους λογαριασμούς της εταιρείας, τα οποία είναι όλες και όλες 23 σελίδες, δεν αναλύουν πόσα χρήματα έβγαλε η Amazon από κάθε ευρωπαϊκή χώρα.
Πάντως, τα στοιχεία της εταιρείας από τις ΗΠΑ δείχνουν ότι στη Βρετανία τα έσοδα της αυξήθηκαν κατά 51% τον περασμένο χρόνο, καθώς λόγω του lockdown ο κόσμος στράφηκε στις διαδικτυακές αγορές και στην τηλεργασία.
Παρά τα τεράστια έσοδά της στο Ηνωμένο Βασίλειο, δεν είναι γνωστό πόσο εταιρικό φόρο χρειάστηκε να πληρώσει στη χώρα. Το 2019 πλήρωσε μόλις 293 εκατ. λίρες σε φόρο, αν και τα έσοδά της στη Βρετανία άγγιξαν τις 17,5 δισ. λίρες.
Εκπρόσωπος της Amazon που μίλησε στον Guardian ανέφερε: «Η Amazon πληρώνει όλους τους φόρους που χρειάζεται στις χώρες που δραστηριοποιείται. Ο εταιρικός φόρος βασίζεται στα κέρδη, όχι στα έσοδα, και τα κέρδη μας είναι χαμηλά καθώς έχουμε κάνει μεγάλες επενδύσεις και η λιανική αγορά είναι εξαιρετικά ανταγωνιστική».
«Επενδύσαμε πάνω από 78 δισ. ευρώ στην Ευρώπη από το 2010. Μεγάλο μέρος αυτών των επενδύσεων είναι σε υποδομές που έχουν δημιουργήσει χιλιάδες νέες θέσεις εργασίας, σημαντικά τοπικά φορολογικά έσοδα και υποστηρίζουν τις μικρές ευρωπαϊκές εταιρείες».
Η ιστορία της Amazon στον φορολογικό παράδεισο του Λουξεμβούργου
Η Amazon κατέστησε το Λουξεμβούργο ευρωπαϊκή της έδρα το 2003 και μέσα σε λίγους μήνες εξασφάλισε μια από τις περιβόητες «εμπιστευτικές συμφωνίες» με τις φορολογικές αρχές του Μεγάλου Δουκάτου που της επέτρεψε να αναπτύξει ένα πανευρωπαϊκό σχήμα φοροαποφυγής.
Ο Μπομπ Κόμφορτ, επικεφαλής του τομέα φορολογικής πολιτικής της Amazon ως το 2011, είχε δηλώσει σε εφημερίδα του Λουξεμβούργου ότι ο τότε πρωθυπουργός του Δουκάτου (και προηγούμενος πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής) Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ είχε προσφερθεί προσωπικά να βοηθήσει την Amazon. Το μήνυμά του ήταν απλά: «Αν αντιμετωπίσετε προβλήματα που δεν μπορείτε να επιλύσετε, παρακαλώ επιστρέψτε και πείτε μου. Θα προσπαθήσω να βοηθήσω».
Ο Κόμφορτ διορίστηκε αργότερα επίτιμος πρόξενος του Λουξεμβούργου στο Σιάτλ, στην πόλη δηλαδή όπου βρίσκονται τα κεντρικά γραφεία της Amazon στις ΗΠΑ.
Η πρόταση Μπάιντεν για παγκόσμιο φορολογικό συντελεστή
Τον προηγούμενο μήνα, ο Τζο Μπάιντεν παρουσίασε στον Οργανισμό Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης σχέδια για μεγάλες αλλαγές στο παγκόσμιο σύστημα φορολογίας, συμπεριλαμβανομένης της εισαγωγής κατώτατου εταιρικού φόρου για να σταματήσει τις πολυεθνικές εταιρείες να εκμεταλλεύονται «παραθυράκια» στον νόμο. Γαλλία και Γερμανία τον είχαν στηρίξει.
Σύμφωνα με την πρόταση Μπάιντεν, οι τεχνολογικοί κολοσσοί θα πρέπει να πληρώνουν φόρους στις εθνικές κυβερνήσεις με βάση τις πωλήσεις που κάνουν σε κάθε χώρου, ανεξαρτήτως από το πού βρίσκεται η έδρα της εταιρείας.
Προτάθηκε επίσης να συμφωνηθεί ένα παγκόσμιος φορολογικός συντελεστής. Οι ΗΠΑ πρότειναν το 21%, ποσοστό όμως που είναι υψηλότερο σε αρκετές χώρες – όπως η Ιρλανδία, η Ουγγαρία και η Καραϊβική.
Ο Τζεφ Μπέζος είχε τότε χαιρετήσει την πρόταση Μπάιντεν και δήλωσε ότι «υποστήριζε την αύξηση του εταιρικού φόρου».
Παλιά μου τέχνη κόσκινο…
Η Amazon δεν είναι η μόνη εταιρεία που έχει δημιουργήσει «κομπίνες» με θυγατρικές και εταιρικά σχήματα για να μην πληρώσει φόρους. Έξι αμερικανικοί τεχνολογικοί γίγαντες – Amazon, Facebook, Google, Netflix, Apple και Microsoft – έχουν κατηγορηθεί ότι έχουν κάνει φοροαποφυγή ύψους 100 δισ. δολαρίων την τελευταία δεκαετία, σύμφωνα με την Fair Tax Foundation. Και οι έξι έχουν ισχυριστεί ότι πληρώνουν κανονικά τους φόρους τους.
H χειρότερη από αυτές τις εταιρείες ήταν η Amazon. Σύμφωνα με την έκθεση της Fair Tax Foundation, η εταιρεία του Μπέζος έχει πληρώσει μόλις 3,4 δισ. δολάρια φόρο την τελευταία δεκαετία, όταν τα έσοδά της έφτασαν τα 961 δισ. δολάρια και τα κέρδη της τα 26,8 δολάρια.
Αυτό σημαίνει ότι η Amazon πλήρωσε φόρο με συντελεστή της τάξης του 12,7% στις ΗΠΑ, ενώ κανονικά είναι 35%. Η ίδια η Amazon έχει ισχυριστεί ότι έχει πληρώσει φόρο της τάξης του 24% για τα κέρδη της την περίοδο 2010-2018.
